Het is allemaal verbonden
Hormonen spelen een cruciale rol in bijna elk aspect van ons lichaam, van onze energiehuishouding tot ons emotionele welzijn. De schildklier, een kleine maar krachtige klier in onze hals, is een centrale speler in dit hormonale spel. Deze klier reguleert de stofwisseling en zorgt ervoor dat ons lichaam energie effectief creëert en gebruikt. Maar wist je dat je dieet een directe invloed heeft op de werking van je schildklier?
Ja, menopauze kan absoluut klachten geven, maar dit is slechts één van de vele tekenen dat je hormonen uit balans zijn. Hoewel hormonale behandelingen populair zijn, wordt het belang van voeding vaak onderschat. Wat je eet, en specifiek het soort koolhydraten dat je consumeert, beïnvloedt je hormonen, je schildklier en zo ook de gezondheid van je borsten.
Mijn eigen ervaring laat zien hoe voeding alles kan veranderen. Jarenlang volgde ik het Keto-dieet, maar ontdekte dat dit een anti-schildklierdieet is. Toen ik overstapte naar een dieet dat mijn schildklier ondersteunde, keerde bijvoorbeeld mijn haarverlies om en voelde ik me veel energieker.
Terug naar de basis: voeding van voor 1900
In de tijd vóór 1900 was voeding eenvoudig en lokaal, zonder de invloed van moderne productietechnieken en geïndustrialiseerde voeding. Onze voorouders consumeerden voornamelijk onbewerkte, seizoensgebonden producten die dicht bij huis beschikbaar waren. Hun dieet bestond uit een combinatie van verse groenten, fruit, (gefermenteerde) volle granen, knollen, en vlees of vis van dieren die ze zelf hielden of in de omgeving vingen. Het principe van “nose-to-tail” eten was toen heel gewoon, waarbij vrijwel alle delen van het dier, inclusief organen, werden geconsumeerd. Dit zorgde voor een rijkdom aan voedingsstoffen, die we tegenwoordig vaak missen in onze voeding.
Zo werd ook de schildklier van de dieren gegeten, wat nog een extra bron van essentiële voedingsstoffen opleverde. Organen zoals de schildklier bevatten vitaminen en mineralen die cruciaal zijn voor de eigen schildklierfunctie van de mens en droegen bij aan een gezonde hormonale balans. Het volledig benutten van het dier was niet alleen efficiënt, maar ook voedzaam.
Daarnaast waren plantaardige vetten nagenoeg afwezig in hun voeding. De enige uitzonderingen waren onbewerkte olijfolie en kokosolie. Moderne, geraffineerde plantaardige oliën bestonden niet, en dit zorgde voor een dieet dat rijk was aan natuurlijke vetten die gemakkelijker door het lichaam werden verwerkt. Het was dus ook niet nodig om extra omega-3 te nemen.
Noten en zaden werden slechts in beperkte mate geconsumeerd. Ondanks dat ze waardevolle voedingsstoffen bevatten, zijn ze moeilijk verteerbaar. Noten en zaden zijn in feite de kiemen van nieuw leven, en om zichzelf te beschermen tegen vroegtijdige consumptie door dieren of mensen, hebben ze verdedigingsmechanismen ontwikkeld. Deze mechanismen, zoals antinutriënten (bijvoorbeeld fytinezuur), zorgen ervoor dat de voedingsstoffen minder goed opgenomen worden en kunnen bij sommige mensen voor spijsverteringsklachten zorgen. Dit komt doordat deze stoffen de vertering kunnen verstoren en de opname van bepaalde mineralen, zoals ijzer en zink, kunnen blokkeren, wat mogelijk darmklachten veroorzaakt.
Ook zaden zoals lijnzaad, sesamzaad en zonnebloempitten bevatten fyto-oestrogenen, stoffen die de werking van oestrogeen in het lichaam kunnen nabootsen. Deze fyto-oestrogenen kunnen de hormonale balans verstoren en worden beschouwd als hormoonverstorende factoren, met mogelijke effecten op de gezondheid, vooral bij hormoongevoelige aandoeningen.
Soja bevat ook hoge hoeveelheden fyto-oestrogenen en kan daarom soortgelijke hormonale verstoringen veroorzaken. Daarnaast kan soja de schildklierfunctie beïnvloeden. Isoflavonen, de belangrijkste fyto-oestrogenen in soja, kunnen de opname van jodium verstoren, wat essentieel is voor een goede werking van de schildklier. Dit kan vooral problematisch zijn bij mensen met een jodiumtekort of bestaande schildklieraandoeningen, omdat het de aanmaak van schildklierhormonen kan verminderen en zo hypothyreoïdie kan verergeren.
Deze voedingswijze, gebaseerd op natuurlijke, onbewerkte producten, ondersteunde de gezondheid op een fundamenteel niveau. Het bevorderde de schildklierfunctie, zorgde voor een gezonde hormonale balans, en leverde precies de voedingsstoffen die het lichaam nodig had voor energie en optimale werking, zonder de nadelige effecten van moderne bewerkte voeding.
De rol van koolhydraten voor de schildklier
De schildklier heeft voldoende koolhydraten nodig om goed te werken. Traditioneel voedsel zoals aardappelen, knollen, wortels, fruit en granen bevatten complexe koolhydraten die je lichaam langzaam energie geven. Deze koolhydraten ondersteunen de schildklierfunctie, waardoor je stofwisseling goed blijft werken.
Als je echter te weinig koolhydraten eet, zoals bij veel moderne diëten, kan dit een vertragend effect hebben op de schildklier. Hierdoor komt je lichaam in een staat van stress, en dit kan leiden tot oestrogeendominantie, een hormoonverstoring die allerlei problemen veroorzaakt, waaronder:
– Gevoelige of pijnlijke borsten
– Abnormale menstruatie
– PMS (premenstrueel syndroom)
– Hoofdpijn
– Opgeblazen gevoel
– Stemmingswisselingen
– Vermoeidheid
– Angst en depressie
– Endometriose
– Myomen (vleesbomen)
– Hormonale gewichtstoename
– Verhoogd risico op borstkanker
Oestrogeendominantie en schildklierfunctie
Wanneer je lichaam te veel oestrogeen heeft, raakt de balans tussen je hormonen verstoord. En deze oestrogeendominantie beïnvloedt ook de werking van de schildklier. Het wordt een vicieuze cirkel: te weinig koolhydraten vertragen de schildklier, wat je vermogen om overtollig oestrogeen kwijt te raken vermindert. Dit leidt tot oestrogeendominantie, wat de schildklier nog verder verzwakt.
Dit is waarom het eten van de juiste koolhydraten – vooral de koolhydraten die onze voorouders aten – zo belangrijk is. Het lichaam kan niet goed functioneren zonder voldoende energie van koolhydraten, en het tekort eraan heeft gevolgen voor je hormonale balans.
Progesteron en borstgezondheid
Naast oestrogeen heeft je lichaam ook progesteron nodig, een hormoon dat essentieel is voor de regulatie van de menstruatiecyclus en de gezondheid van je borsten. Je schildklier stimuleert de productie van progesteron, maar zonder voldoende koolhydraten komt deze productie in gevaar. Dit kan leiden tot borstgevoeligheid, menstruatieproblemen en een verhoogd risico op hormonale aandoeningen zoals borstkanker.
Testosteron en andere hormonen
Naast oestrogeen en progesteron wordt ook testosteron beïnvloed door de schildklier. Testosteron is belangrijk voor zowel mannen als vrouwen, omdat het invloed heeft op energie, spiermassa en zelfs op stemming. Wanneer de schildklier minder goed functioneert, daalt ook je testosteronproductie, wat leidt tot vermoeidheid, verlies van spiermassa en verminderde vitaliteit.
Het gevaar van moderne koolhydraatarme diëten
Moderne diëten zoals Keto, Carnivoor en andere koolhydraatarme diëten beweren dat je geen koolhydraten nodig hebt omdat je lichaam ze uit vet kan maken. Hoewel het technisch gezien waar is dat je lichaam glucose kan maken uit vetten via gluconeogenese, brengt dit proces stress met zich mee. Je lichaam is simpelweg niet ontworpen om continu zonder koolhydraten te functioneren, en deze stress kan op de lange termijn schadelijk zijn.
Onze voorouders, die afhankelijk waren van wat de natuur hen bood, aten regelmatig koolhydraatrijke voeding zoals aardappelen, knollen, wortels en fruit. Ze haalden energie uit deze natuurlijke bronnen zonder de negatieve gevolgen van moderne diëten.
Ikzelf hield me meer dan vijf jaar vast aan het Keto-dieet, maar zag uiteindelijk de negatieve gevolgen op mijn gezondheid. Vooral toen de overgang zich presenteerde. Het dieet bracht mijn schildklier in gevaar en leidde tot haarverlies en vermoeidheid.
Hoe weet je of je schildklier goed werkt?
Een eenvoudige manier om te testen of je schildklier optimaal functioneert, is door je ochtendlijke lichaamstemperatuur te meten. Als je temperatuur consistent lager is dan 36.5, kan dit een teken zijn van een trage schildklier.
Wil je meer weten? Lees hier hoe je je schildklier kunt testen door je ochtendlijke temperatuur te meten: https://thermografie-amsterdam.nl/hoe-je-informatie-kan-krijgen-over-de-werking-van-je-schildklier-door-het-meten-van-je-ochtendtemperatuur/
Conclusie: Terug naar de natuurlijke voeding van onze voorouders
Je schildklier, hormonen en dieet zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. In plaats van moderne diëten te volgen die vaak schade aanrichten, kunnen we veel leren van de voeding van onze voorouders. Het eten van lokale, onbewerkte voeding zoals die voor 1900 op onze tafel stond, biedt de voedingsstoffen die onze schildklier en hormonen nodig hebben om optimaal te functioneren.
Door te kiezen voor een schildklierondersteunend dieet met voldoende koolhydraten en voedingsmiddelen die aansluiten bij onze genetische oorsprong, kun je je hormonale balans herstellen, je energie verbeteren en je algehele gezondheid versterken.
Wil jij het SCHILDKLIER Cookbook Ebook ontvangen? Stuur me dan even een mail naar [email protected]
