Veel vrouwen horen het nooit uitgelegd: progestagenen (synthetische hormonen in anticonceptie) zijn niet hetzelfde als progesteron (je lichaamseigen of bio-identieke hormoon). Het verschil is geen detail, maar kan je energie, stemming, cyclus en zelfs je metabolisme diepgaand beïnvloeden.
Het grote verschil
• Progestagenen: synthetisch ontworpen, bootsen progesteron maar gedeeltelijk na en hebben vaak tegenstrijdige effecten in je lichaam.
• Progesteron: bio-identiek, lichaamseigen, ondersteunt rust, herstel, vruchtbaarheid, schildklierfunctie en een soepel metabolisme.
In de praktijk worden ze vaak door elkaar gehaald. Maar biologisch en fysiologisch zijn het twee totaal verschillende werelden.
Waarom dit ertoe doet
🔹 Hersen–eierstok-as
Anticonceptie met progestagenen onderdrukt de communicatie tussen hypofyse en eierstokken. Gevolg: je eigen progesteronproductie zakt weg. Bij sommige vrouwen komt dit na stoppen moeilijk terug.
🔹 Stofwisseling & schildklier
Natuurlijke progesteron stimuleert de schildklier en celademhaling (Ray Peat). Progestagenen daarentegen kunnen de stofwisseling remmen → koude handen/voeten, brain fog, vermoeidheid.
🔹 Lever & hormoonbinding
Synthetische varianten belasten de lever, verhogen SHBG (sex hormone binding globulin) en veranderen je hormonale landschap nog maanden ná gebruik.
🔹 Neurotransmitters, stemming, slaap
Progesteron kalmeert via GABA-receptoren (je natuurlijke ‘rempedaal’). Minder progesteron = meer prikkelbaarheid, slaapproblemen, angstgevoelens. Progestagenen geven deze rust niet of nauwelijks.
🔹 Libido & gevoeligheid
Veel vrouwen herkennen het: minder zin, vaginale droogte, minder gevoel. Dit komt doordat progestagenen testosteron en doorbloeding verlagen.
🔹 Voeding & nutriënten
Anticonceptie kan tekorten veroorzaken, o.a. aan B6, magnesium en folaat. Dat raakt je energie, pijnperceptie en stemming.
🔹 Ontstekingsbalans
Progesteron is anti-oestrogeen en kalmerend. Progestagenen kunnen juist pro-inflammatoirwerken en je gevoelige borsten, hoofdpijn of PMS versterken.
Hoe dit eruitziet in het dagelijks leven
• Meer: hoofdpijn, PMS, gevoelige borsten, stemmingswisselingen.
• Minder: zin in intimiteit, sensitiviteit, diepe slaap, energie.
• Trager: spijsvertering, herstel, cyclus na stoppen.
Als je nu hormonale anticonceptie gebruikt
(geen medisch advies – bespreek altijd met je arts)
✔️ Weet: het onderdrukt je eigen cyclus én progesteron.
✔️ Denk vooruit: als je wilt stoppen, overweeg alternatieven zoals condooms, pessarium, of Fertility Awareness met goede begeleiding.
✔️ Ondersteun lever & darm: dagelijks eiwitten, koolhydraten uit fruit/rijst/honing, verzadigde vetten, mineralen, bittere groente. Zorg voor regelmatige stoelgang en ontgifting (zweten, sauna).
✔️ Bewaak je metabolisme: meet ochtendpols/temperatuur, eet regelmatig (3–5x/dag), voorkom bloedsuikerdips.
✔️ Voedingsstoffen: B6 uit voeding, magnesium, koper/zinkbalans, voldoende eiwitten + jodium/selenium voor je schildklier.
✔️ Rust & herstel: prioriteer slaap; vermijd vasten of crashdiëten die je stress-as onder druk zetten.
Over bio-identiek progesteron
Bio-identiek ≠ progestagenen. Mits correct gebruikt en begeleid, kan het kalmeren, slaap ondersteunen, borsten ontlasten en je metabolisme helpen.
⚠️ Niet combineren met anticonceptie. Timing, vorm en dosering zijn persoonlijk en vragen om deskundige begeleiding.
Wanneer herstelt je systeem?
Na stoppen merkt een deel van de vrouwen snel verbetering. Bij langer gebruik kan herstel trager gaan. Gun je lichaam tijd, voed het, en luister naar signalen (energie, temperatuur, slaap, cyclus).
Kernboodschap
Als je helder wilt denken, goed wilt functioneren en je cyclus wilt respecteren: begrijp het verschil tussen progestagenen en progesteron.
👉 Kies bewust. Ondersteun je metabolisme. Werk met professionals die dit onderscheid kennen.
🔗 Bronnen & inspiratie
Ray Peat • Carol Petersen (bio-identical hormone pionier) • Georgi Dinkov • Kate Deering
