Een belangrijke factor bij botverlies is ijzer, met name de recycling van ijzer. Osteoporose is een aandoening waarbij de botdichtheid afneemt, wat het risico op botbreuken verhoogt.
Osteoblasten zijn cellen die verantwoordelijk zijn voor de productie van botweefsel en het onderhouden van botten. Overbelasting van ijzer onderdrukt osteoblastogenese, wat nodig is om de botomturnover te behouden. Bovendien bevordert de opname van ijzer door osteoclasten, cellen die verantwoordelijk zijn voor het afbreken van botweefsel, hun activiteit en differentiatie, wat bijdraagt aan het afbreken van botweefsel.
Tijdens de menopauze houden vrouwen op met bloeden, waardoor het ijzer zich opbouwt in het lichaam en veranderingen plaatsvinden in osteoblasten, wat verhindert dat botten hun dichtheid behouden. Veel mensen wijzen op oestrogeendominantie als de oorzaak van botverlies tijdens de menopauze, maar het is ook belangrijk om te onthouden dat het niet alleen om een laag oestrogeenlevel gaat, maar ook om een gebrek aan bio-beschikbaar oestrogeen. Het ijzer dat zich opbouwt tijdens de menopauze kan leiden tot oxidatieve stress, wat verder bijdraagt aan het afnemen van de botdichtheid.
Volgens een studie uitgevoerd door Huo Y et al. (2012) is teveel ijzer geassocieerd met verschillende ziekten, waaronder osteopenie en osteoporose, die nauw verwant zijn aan veranderingen in het endogene oestrogeen.
Een oestrogeendominantie, vooral na de menopauze, kan leiden tot een afname van de botdichtheid, omdat het oestrogeenniveau afneemt en het lichaam daarom niet meer in staat is om botten op de juiste manier te herstellen en te onderhouden.
Hoewel oestrogeendominantie betekent dat het oestrogeenniveau hoger is dan het normale evenwicht met andere hormonen, zoals progesteron, kan het toch leiden tot een afname van de botdichtheid. Dit komt omdat, hoewel het oestrogeenniveau hoog is, het lichaam het toch niet op de juiste manier kan gebruiken om botten op te bouwen en te herstellen. Dit kan worden veroorzaakt door verstoring van de normale hormoonbalans of door een verminderde respons van het lichaam op oestrogeen.