Wat doet de schildklier eigenlijk?

De schildklier is een endocriene klier die verantwoordelijk is voor het produceren van hormonen het reguleren van je stofwisseling en de groei and de ontwikkeling van het lichaam.

Er zijn verschillende aandoeningen van de schildklier waaronder hypothyreoïdie (onder-actieve schildklier) en hyperthyreoïdie (over-actieve schildklier) die leiden tot een verstoring van de hormonale balans en klachten zoals gewichtstoename, vermoeidheid, stemmingswisselingen en hartkloppingen veroorzaken.

De link met borstgezondheid

Een gezonde schildklier heeft een link met jouw borstgezondheid.
Hormonen zoals thyroxine(T4) en trijoodthyronine (T3) die door de schildklier worden geproduceerd, spelen een belangrijke rol in de groei en ontwikkeling van het borstweefsel.

T3

Trijoodthyronine (T3) is een van de hormonen die worden geproduceerd door de schildklier. Het wordt geproduceerd uit thyroxine (T4) door de conversie van T4 naar T3 in weefsels zoals de lever, de nieren en de hersenen. T3 is het actieve vorm van thyroxine en speelt een belangrijke rol in het regelen van de stofwisseling, groei en ontwikkeling van het lichaam. T3 helpt bij het regelen van de hartslag, de bloeddruk, de lichaamstemperatuur, de eetlust en gewichtstoename.

T3 activeert de productie van energie in de cellen van het lichaam.
Een tekort of een overschot aan T3 kan leiden tot verschillende aandoeningen van de schildklier, zoals hypothyreoïdie (onderactieve schildklier) of hyperthyreoïdie (overactieve schildklier).
Beide aandoeningen kunnen leiden tot symptomen

Een gezonde schildklierfunctie is van groot belang voor de borstgezondheid

Dit omdat het helpt bij het regelen van de hormonen die borstkanker kunnen beïnvloeden.

Hypothyreoïdie – onderactieve schildklier

Hier is sprake van een delicaat evenwicht.

Oestrogeendominantie -> trage schildklier

Een oestrogeendominantie kan leiden tot een trage schildklier.

Oestrogeen speelt een belangrijke rol bij de regulatie van de schildklierhormonen T3 en T4. Wanneer er teveel oestrogeen in het lichaam aanwezig is, kan dit leiden tot een vermindering van de productie van T3 en T4, wat kan leiden tot een vermindering van de stofwisseling en een verminderde energiebalans.

Trage schildklier -> vermindering van de oestrogeenproductie

Een onderactieve schildklier (hypothyreoïdie) kan leiden tot een verminderde productie van oestrogeen en progesteron.

Dit kan weer leiden tot een verhoogd risico op borstkanker.

Hashimoto

Hashimoto-thyreoïditis is een auto-immuunziekte waarbij het immuunsysteem de schildklier aanvalt en beschadigt. Dit kan leiden tot een tekort aan schildklierhormonen, wat kan leiden tot een vertraagde darmmotiliteit en verstopping. Bovendien kan een trage schildklierfunctie ook leiden tot vertraagde maaglediging en galproductie, wat kan bijdragen aan dysbiose en gastro-intestinale symptomen zoals een opgeblazen gevoel, winderigheid, boeren, oprispingen en buikpijn.

Dysbiose verwijst naar een verstoring van de normale bacteriële flora in de darmen, wat kan leiden tot overgroei van schadelijke micro-organismen. Dit kan op zijn beurt bijdragen aan gastro-intestinale symptomen en kan ook de opname van voedingsstoffen uit voedsel belemmeren.

Hyperthyreoïdie – overactieve schildklier

Een overactieve schildklier (hyperthyreoïdie) kan leiden tot een verhoogd risico op borstkanker.

Probleem opgelost? Nee! Er kan meer achter zitten!

Het is te simpel om te stellen dat de terugkoppeling tussen een trage schildklier door oestrogeendominantie en de verminderde productie van oestrogeen die daar het gevolg van is elkaar opheffen. De schildklier reageert ook op omgevingsfactoren zoals een tumor, levensstijl en toxische belasting. En aan de andere kant kan de oorzaak van de oestrogeendominantie ook ergens anders liggen.

Behandeling van een trage schildklier kan helpen om de stofwisseling te verhogen en de productie van oestrogeen te verhogen, maar het is niet noodzakelijk dat dit voldoende zal zijn om een oestrogeendominantie te verhelpen, als de oorzaak van de oestrogeendominantie niet ligt in een trage schildklier.

Daarom is het belangrijk om de oorzaak van de oestrogeendominantie te achterhalen, zodat de juiste behandeling kan worden gestart. Bijkomende behandelingen zoals een gezonde levensstijl, voeding en eventueel medicatie, kunnen dan noodzakelijk zijn om de oestrogeendominantie te verhelpen.

Zijn er manieren om er achter te komen dat er iets met de schildklier is?

Een diagnose van schildklierproblemen is vaak gebaseerd op een combinatie van onderzoeken, symptomen en testen. Er zijn verschillende manieren om een snelle of trage schildklier te ontdekken, deze zijn:

• Thermografie: Een gezonde schildklier zou een normale temperatuur moeten hebben, maar bij sommige aandoeningen kan de temperatuur van de schildklier veranderen. (Zie verderop op deze pagina)
• Symptomen: (zie deze blogpost) De symptomen van een snelle of trage schildklier zijn vaak het eerste teken dat iets mis is.
• De temperatuur-zelftest: Een oudere manier die je zelf kunt doen om de werking van de schildklier te testen. Zie verderop op deze pagina.
• Bloedonderzoek: Een bloedtest kan worden gedaan om de hormonen in het bloed te meten. Zie verderop op deze pagina.
• Schildklierscan: Een schildklierscan kan worden gedaan om de grootte en de activiteit van de schildklier te meten. Een vergrote schildklier kan duiden op hyperthyreoïdie, terwijl een verkleinde schildklier kan duiden op hypothyreoïdie.
• Fine-needle aspiration (FNA): FNA is een procedure waarbij een dunne naald wordt gebruikt om weefselmonsters van de schildklier te nemen voor analyse. Dit kan worden gedaan om te ontdekken of er een kwaadaardige of goedaardige tumor aanwezig is in de schildklier.
• Schildklierantistoffen-test: Deze test kan worden gedaan om te ontdekken of er antistoffen aanwezig zijn in het bloed die de schildklier aanvallen, wat kan wijzen op een auto-immuunziekte zoals Hashimoto’s thyroïditis of Graves ‘ziekte.
• SO-check De Calcium/Kalium Ratio, ook wel bekend als de Schildklier Ratio, is een verhouding tussen de niveaus van calcium en kalium in je lichaam. Als de ratio hoger is, kan dit erop wijzen dat je cellen niet genoeg schildklierhormoon krijgen of dit niet goed gebruiken, wat kan leiden tot hypothyreoïdie of een trage schildklier. Als de ratio lager is, betekent dit dat je cellen te veel schildklierhormoon krijgen, wat kan leiden tot een overactieve schildklier of hyperthyreoïdie. De ratio wordt beïnvloed door de functie van de bijnieren, ijzer, zink en koper. Het is belangrijk om te onthouden dat je bloedwaarden perfect optimaal kunnen zijn, maar dat je toch symptomen kunt ervaren, een lager dan ideaal BBT (basale lichaamstemperatuur) of een verstoord schildklier ratio op je SO-CHECK. Daarom geven we de voorkeur aan het bekijken van het geheel om een compleet beeld te krijgen.

Thermografie kan worden gebruikt om afwijkingen in de schildklier te detecteren

Een gezonde schildklier zou een normale temperatuur moeten hebben, maar bij sommige aandoeningen kan de temperatuur van de schildklier veranderen, zoals bij hyperthyreoïdie (overactieve schildklier) of hypothyreoïdie (onderactieve schildklier).

Bij hyperthyreoïdie is de schildklier vaak warmer dan normaal, terwijl bij hypothyreoïdie de schildklier juist koeler kan zijn.

In het geval dat de thermografische arts iets opvalt aan de schildklier dan volgt in zijn verslag altijd het advies om verder onderzoek te laten doen.

De temperatuur-zelftest

De temperatuur-zelftest is een oudere manier die je zelf kunt doen om de werking van de schildklier te testen. Gezondheids-trackers zoals een Oura-ring, een Apple watch of een andere fitness tracker maken het nu ook mogelijk om dit digitaal te doen. Dit is een snel groeiende markt met hooggespannen verwachtingen.

Het idee is dat iemand met een onderactieve schildklier een lagere lichaamstemperatuur zou hebben dan iemand met een normale or overactieve schildklier.

De optimale temperatuur voor de temperatuurtest van de schildklier is afhankelijk van de fase van de menstruatiecyclus waarin de meting plaatsvindt.
Tijdens de voor-ovulatorische fase (voordat ovulatie plaatsvindt) is de basale lichaamstemperatuur lager en tijdens de post-ovulatorische fase (na ovulatie) is de basale lichaamstemperatuur hoger.

De basale lichaamstemperatuur (BLT) is de temperatuur van het lichaam wanneer het in rust is. Het wordt meestal gemeten in de ochtend, voordat iemand uit bed komt en voordat ze iets eten of drinken. De BLT is meestal iets lager dan de normale lichaamstemperatuur van 37 graden Celsius en kan variëren afhankelijk van verschillende factoren, zoals hormonale veranderingen en slaap.

De basale lichaamstemperatuur is meestal lager dan 36,5 graden Celsius voor ovulatie en hoger dan 36,5 graden Celsius na ovulatie.
Dit komt doordat tijdens ovulatie een toename van progesteron plaatsvindt, wat leidt tot een verhoging van de basale lichaamstemperatuur.
Houd er wel rekening mee dat er vele factoren kunnen invloed hebben op de meting van de basale lichaamstemperatuur, zoals slaapgebrek, stress, ziekte en medicijngebruik.
Daarom is het belangrijk om de meting gedurende minstens 3 maanden te doen en de resultaten te analyseren in combinatie met andere symptomen en onderzoeken.

Een stappenplan voor de temperatuur-zelftest van de schildklier:

1. Meet de temperatuur elke ochtend voordat je uit bed komt, bijvoorbeeld met een digitale thermometer. Meet de temperatuur via dezelfde methode elke dag, bijvoorbeeld oraal of rectaal, omdat deze methoden kunnen leiden tot verschillende temperaturen.
2. Noteer de temperatuur in een grafiek of dagboek.
3. Meet de temperatuur op dezelfde tijd elke ochtend voor het opstaan, omdat de temperatuur kan variëren afhankelijk van de tijd van dag.
4. Blijf de temperatuur meten gedurende minimaal 3 maand om een duidelijk beeld van de patroon te krijgen.
5. Analyseer de gegevens in het schema, zoek naar patroon in de metingen zoals een stijging van de temperatuur na de ovulatie. Dit kan aangeven of de ovulatie heeft plaatsgevonden en of de schildklier optimaal functioneert.
6. Houd rekening met eventuele verstorende factoren, zoals ziekte, alcoholgebruik of slaapgebrek, die de BLT kunnen beïnvloeden.

Bloedtesten

Een uitgebreid schildklierpaneel is een bloedtest die meer parameters van de schildklier functie test dan alleen T3, T4 en TSH. Dit type test kan meerdere hormonen meten die betrokken zijn bij de regulatie en functie van de schildklier, zoals:

• T3 vrij (vrije trijoodthyronine) – Dit meet de hoeveelheid actieve T3 in het bloed.
• T4 vrij (vrije thyroxine) – Dit meet de hoeveelheid actieve T4 in het bloed.
• T3 totaal – Dit meet de hoeveelheid T3 in het bloed, inclusief zowel de gebonden als vrije vormen.
• Reverse T3 (RT3) is een hormonale variant van trijoodthyronine (T3), dat wordt gemaakt in het lichaam wanneer T4, de hormonale voorloper van T3, wordt omgezet in RT3 in plaats van T3. Terwijl T3 actief is en helpt om de stofwisseling te verhogen, bindt RT3 zich aan de T3-receptoren in de cellen, maar heeft geen biologische activiteit, waardoor het een antagonist is van T3. Hoge reverse T3 (rT3) wordt veroorzaakt door cortisol, een gevolg van chronische stress trauma, infectie, bepaalde medicijnen, of een ongezonde levensstijl. Dit is geen probleem met de schildklier zelf en vereist geen schildkliermedicatie. Stress verhoogt cortisolniveaus en remt de omzetting van T4 naar T3, waardoor er een overschot aan rT3 ontstaat. Het overschot aan rT3 blokkeert dan de werking van T3 en veroorzaakt hypothyreoïde symptomen. Dit kan opgelost worden door een gezonde levensstijl en voeding die de metabolische behoeften van het lichaam ondersteunen, wat de werkdruk op de bijnieren vermindert en de omzetting van T4 naar rT3 vermindert. Food first, focus op de oorzaak en niet op het effect.
• T4 totaal – Dit meet de hoeveelheid T4 in het bloed, inclusief zowel de gebonden als vrije vormen.
• TSH (thyroïd-stimulerend hormoon) – Dit meet de hoeveelheid TSH in het bloed, dat helpt om de productie van T3 en T4 te reguleren.
  De optimale waarden voor TSH liggen tussen de 0.5 en 2.0.
• Er zijn verschillende soorten antilichamen die geassocieerd worden met aandoeningen van de schildklier. Hier zijn enkele van de meest voorkomende:
  –TPO-antilichamen (TPO-AT / antilichamen tegen schildklierperoxidase). Dit meet de hoeveelheid antilichamen tegen de schildklier peroxidase, een enzym dat betrokken is bij de productie van T3 en T4.
  –Tg-antilichamen (antilichamen tegen thyroglobuline)
  –Thyroïdstimulerend antilichaam (Tg-AT/ TSH-receptorantilichaam) Dit meet de hoeveelheid antilichamen tegen thyroglobuline, een eiwit dat betrokken is bij de productie van T3 en T4.
  –Microsomale antilichamen (antilichamen tegen de schildkliermicrosomen)
  Het aanwezig zijn van deze antilichamen in de bloedbaan kan wijzen op auto-immuunziekten van de schildklier, zoals Graves’ ziekte of Hashimoto’s thyroïditis.
  Optimale waarden voor antilichamen liggen onder de 10.
• Calcitonine: Dit meet de hoeveelheid calcitonine in het bloed, een hormonale marker voor medullaire schildklierkanker

Hoe kan je je schildklier ondersteunen?

Je kunt je schildklier helpen weer in balans te komen door een algemeen gezond voeding met een minimum aan suiker en weinig bewerkte voedingsmiddelen. Denk hieraan wat we ongeveer 150 jaar geleden aten. Deze voeding was o.a. rijk aan retinol, essentieel is voor de aanmaak van TSH. Jodium was ook rijk aanwezig. Er is geen strikt dieet dat je moet volgen om je schildklier te reguleren, maar zorg ervoor dat je een voedingsrijk dieet eet. Houd je ontstekingswaarden laag, ontdek wat ontstekingen in uw lichaam veroorzaakt. Zorg ervoor dat je je energieniveau hoog houdt en de symptomen van onregelmatige schildklierhormoonspiegels op laag houdt. Overweeg een thermografie van uw schildklier, thermografie is stralingsvrij en geeft zeer nuttige informatie om de schildklier te monitoren en weer gezond te maken.

Koper

Koper is belangrijk voor de functie van de schildklier omdat het betrokken is bij de conversie van het inactieve schildklierhormoon T4 naar het actieve hormoon T3. Dit proces vindt plaats in de lever en de nieren, waar de enzymen die betrokken zijn bij de conversie van T4 naar T3 koperafhankelijk zijn. Een tekort aan koper kan dus leiden tot een verminderde omzetting van T4 naar T3, wat kan leiden tot een suboptimale schildklierfunctie en symptomen van hypothyreoïdie. Bovendien is koper nodig voor de synthese van thyroxine-bindend globuline (TBG), een eiwit dat schildklierhormonen bindt en transporteert in het bloed. Als er niet genoeg koper is, kan dit leiden tot een verminderde productie van TBG, wat kan leiden tot een verminderde beschikbaarheid van schildklierhormonen in de cellen van het lichaam.

Conclusie

De schildklier is een belangrijke endocriene klier die verantwoordelijk is voor het produceren van hormonen die regelen van de stofwisseling, groei en ontwikkeling van het lichaam. Er zijn verschillende aandoeningen van de schildklier zoals hypothyreoïdie en hyperthyreoïdie die leiden tot een verstoring van de hormonale balans en klachten zoals gewichtstoename, vermoeidheid, stemmingswisselingen en hartkloppingen. Een gezonde schildklier heeft een link met borstgezondheid, aangezien hormonen zoals T3 en T4 die door de schildklier worden geproduceerd, een belangrijke rol spelen in de groei en ontwikkeling van het borstweefsel. Er kan echter meer achter zitten dan alleen een trage schildklier door oestrogeendominantie, waardoor verder onderzoek noodzakelijk is.

Voor meer informatie over de schikdklier ga naar https://thyroidpharmacist.com/events/